Sosyolojiye Giriş / VİZE Online Test-3

Toplumsal değişme toplumun yapısında, işleyişinde, örgütlenme tarzında, bireylerin davranış, iletişim ve etkileşim biçimlerinde meydana gelen büyük çaplı dönüşümleri ifade eder.

Çatışmacı yaklaşımlar ve Marksizm kendi çıkarları peşinde koşan farklı gruplar arasındaki toplumsal bölünmelerin önemini vurgulayarak güç, eşitsizlik ve mücadele üzerinde yoğunlaşırlar.

Sosyolojik bakış açısı, toplumsal koşulların bireylerin yaşamlarını nasıl etkilediğini ve belirlediğini görmeyi sağlar. Başka bir deyişle, bireysel sorunların ardındaki toplumsal nedenleri, yani özel olanın içinde genel olanı görmemize yardımcı olur.

Toplumsal yaşamı, toplumsal davranışı ve toplumsal değişmeyi çalışan tek disiplin sosyoloji değildir; psikoloji, antropoloji, siyaset bilimi, ekonomi gibi diğer disiplinler de toplumsal yaşamla ilgilenirler. Sosyolojiyle birlikte çeşitli açılardan toplumsal dünyayı konu alan bütün bu disiplinler, sosyal bilimler olarak adlandırılırlar.

Toplumsal normlar tarafından sürekli olarak tekrarlanan, onaylanan, sürdürülen, toplumun yerleşik görünümlerini yansıtan ve toplumsal olarak örgütlenmiş olan toplumsal davranış kalıpları toplumsal kurum olarak adlandırılır.

Weber Museviliği, Konfüçyüsçülüğü, Taoculuğu, Budizmi, Hinduizmi ve Protestanlığı incelemiş ve bu toplumlarda kapitalizmin ortaya çıkmama nedeninin gerekli maddi ve ahlaki koşulların aynı anda var olmaması olduğu sonucuna varmıştır.

Comte toplumu biyolojik organizmalara benzetmiş, biyolojik organizmalar nasıl organlarına indirgenmiyorsa toplumun da kendisini oluşturan parçalara indirgenmeyip bir bütün olarak ele alınması gerektiğini düşünmüştür. Bu organizmacı bakış, Comte’un toplumsal değişmeyi evrimci bir şekilde açıklamasında da etkili olmuştur.

Bağımlılık Okulu, Modernleşme Okulu’nun azgelişmiş toplumların gelişmiş toplumların izledikleri aşamaları izleyerek ekonomik büyüme ve kalkınma sağlayacakları yönündeki iddialarına karşı çıkmış ve azgelişmişliğin ve gelişmişliğin aynı nedenden yani kapitalizmden kaynaklandığını ileri sürmüştür.

Toplumsal değişmenin bazı genel özellikleri vardır. Toplumsal değişme evrensel bir olgudur ve kaçınılmazdır ,süreklidir, çoğunlukla plansızdır, sonuçları önceden tahmin edilemez, genellikle muhalefet ve çatışma yaratır, zincirleme tepkimeler yaratabilir. Dolayısıyla seçenekler toplumsal değişmenin özelliklerini sıralamaktadır. Ancak E seçeneği ters bir varsayımda bulunmaktadır.

Heywood’a göre liberalizmin kendine özgü bir değer ve inanç sistemi vardır; bu değerler ise: birey, özgürlük, akıl, adalet, hoşgörü ve farklılıktır.