Sivil Havacılık Faaliyetlerinin Kapsamı
Havacılığın kuruluş ve gelişme dönemlerinde temel yaklaşımın ülkelerin savaşta üstünlük sağlama amacı olduğu yani havacılığın doğuşunun askerî bir faaliyet olduğu düşünülebilir. Askerî amaçla yapılan havacılık faaliyetlerinin dışında kalan havacılık faaliyetlerine sivil havacılık faaliyetleri adı verilmektedir. Sivil havacılık faaliyetleri ticari ve ticari olmayan sivil havacılık faaliyetleri olmak üzere iki başlık altında incelenebilir.
1. Ticari Sivil Havacılık Faaliyetleri
Ticari sivil havacılık faaliyetleri, kâr elde etme amacıyla yapılan tüm sivil havacılık faaliyetlerini kapsamaktadır. Ticari sivil havacılık faaliyetlerinin başında yolcu ve yük (kargo) taşımacılığı gelmektedir. Bireylerin ulaşım ihtiyacını belirli bir ücretle karşılamak ile pazarlara hızlı ulaştırılması gereken ürünlerin taşımasını yapmak bu kapsama girmektedir. Ayrıca zirai nedenlerle kullanılan ilaçlama uçakları, helikopter ve diğer havadan hafif araçlar da bu kapsamda düşünülmelidir. Özel jetler, hava taksiler de yine bu kapsama girmektedir.
Ticari sivil havacılık faaliyetleri arz/talep dengesi içerisinde ekonomik yaşamda yer bulan faaliyetlerdir. Çeşitli zamanlarda bazı faaliyetler önemini, yaygınlığını ve kârlılığını kaybetse de havacılık sektöründe yeni gündeme gelen hizmetler bu alandaki hizmet boşluklarını doldurmaktadır.
Örneğin deniz uçakları adı verilen ve gövdesindeki kızaklar yardımıyla suya iniş- kalkış yapabilen uçaklar geçmişte havaalanı imkânlarının kısıtlı olması nedeniyle zamanla önemini kaybetmişken günümüzde turizm sektöründeki gelişmelerde ada ülkelerinin ön plana çıkmasıyla yeninden gündeme gelmiştir. Büyük kapasiteli uçaklara alternatif bölgesel uçuş imkânları sunarak ya da panoramik şehir turları gibi fırsatları değerlendirerek hizmet ve kazançlarına devam etmektedirler.
2. Ticari Olmayan Sivil Havacılık Faaliyetleri
Ticari olmayan sivil havacılık faaliyetleri, kâr elde etme amacıyla yapılmayan tüm sivil havacılık faaliyetlerini kapsamaktadır. Sportif havacılık faaliyetleri, gösteri uçuş yapan bireysel ya da grup hâlindeki uçaklar bu faaliyetlere örnek olarak gösterilebilir.
Özellikle Amerika Birleşik Devletleri gibi bireysel havacılığın yaygın olduğu coğrafyalarda ticari olmayan, bir nevi hobi olarak değerlendirilebilecek havacılık faaliyetleri oldukça yaygındır. Küçük kapasiteli uçaklarla bölgesel olarak yapılan uçuşlarla sınırlı bu faaliyetler için ticari uçuşlarda aranan kurum ve pilot yeterlilikleri aranmamakta, belirli kurallara uyulması şartıyla uçuşlar gerçekleştirilebilmektedir.
