ÇOCUK GELİŞİMİ ARAŞTIRMALARI VE ETİK
Sözlük anlamıyla araştırma, bilim ve sanatla ilgili olarak yapılan yöntemli çalışma olarak tanımlanır. Araştırmanın aracı bilimsel yöntemdir. Çocuk gelişimi konusunda yapılan çalışmalar bilimsel yöntem izlenerek gerçekleştirilir. Bilimsel yöntem güçlüğün sezilmesi, problemin tanımlanması, problemin çözümüne yönelik denencelerin kurulması, gözlenebilir doğrulayıcıların belirlenmesi, verilerin toplanması ve elde edilen verilerin çözümlenmesi basamaklarından oluşur. Bu araştırmalarda temel soru çocuk gelişimini ve atipik gelişimi nasıl daha iyi anlayabiliriz sorusudur. Bilimsel araştırmalar temel olarak iki kategoride ele alınabilir. Birincisi betimsel araştırmalar ikincisi ise deneysel araştırmalardır.
Deneysel Araştırmalar:
Deneysel araştırma, değişkenler arasında oluşturulan neden sonuç ilişkilerini test etmeyi
amaçlayan araştırmalardır. Örneğin deneysel bir araştırmada 4-6 yas grubundan birbirine
denk iki grup alınır. Gruplardan biri deney diğeri kontrol grubu olur. Deney grubundaki çocuklara yeni bir yaklaşıma dayalı gelişimi destekleme programı uygulanır. Kontrol grubu ise Millî Eğitim müfredatındaki geleneksel eğitimini sürdürür. Deneysel araştırma sonucunda deney grubundaki çocukların gelişimleri, kontrol grubundaki çocuklara göre daha iyi durumdaysa “yeni bir yaklaşıma dayalı gelişimi destekleme programı etkilidir” sonucu ortaya çıkar.
Gelişimsel Araştırmalar:
Çocuk gelişimi araştırmalarında göze çarpan en önemli özellik ise zaman değişkenin kullanılmasıdır. Dolayısıyla çoğu zaman araştırmalar bireyin bulunduğu yaş ile gelişim özelliklerini inceler. Böylece zaman içerisinde bireyin ne gibi bir gelişim gösterdiğini, gelişim süreci içerisinde bazı aksaklık ve sorunların olup olmadığını inceler. Çocuk gelişimi araştırmalarında, gelişimsel yöntemler kullanılmaktadır. Gelişimsel yöntemler üç kategoride incelenir.
Bunlar;
- a) Kesitsel yöntem,
- b) Boylamsal yöntem,
- c) Ardışık ya da sırasal yöntem.
Çocuk Gelişimi Araştırmalarında Etik:
Türk Dil Kurumu sözlüğünde etik, “çeşitli meslek kolları arasında tarafların uyması veya kaçınması gereken davranışlar bütünü” olarak tanımlanır. Çocuk gelişimi konusunda çalışan tüm personelin de etik konusunda duyarlı davranması gerekmektedir. Gelişim araştırmalarında etik ilkelerin tüm bilimsel araştırmalarda benimsenen etik ilkelerden bir farkı yoktur. Bir farklı yanı katılımcıların bebek olması, çok küçük yasta olması, kendisiyle ilgili yapılacak araştırmalara ve uygulamalara karar verme yetisinin olmaması gibi özelliklerdir. Atipik gelişim gösteren çocuklarla yapılan çalışmalarda da araştırma etiği ilkeleri uygulanır. Özel gereksinimleri olan bireylerin eğitiminde öncü kuruluş olan CEC (Ayrıcalıklı Çocuklar Birligi) özel gereksinimleri olan çocuklarla yapılacak çalışmalarda kanıta dayalı uygulamalara yer verilmesi gerektiği üzerinde durur. Yine çalışmalarda öncelikli konunun çocukların güvenliği ve yapılan uygulamalardan psikolojik ve fiziksel açıdan zarar görmemesi için tedbir alınması gerektiğini vurgular.
