ÇOCUK EDEBİYATI: TANIMI, ÖNEMI VE HEDEFLERİ
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre, her birey doğumundan on sekiz yasına kadar çocuk olarak kabul edilmektedir. Bebeklerin doğdukları andan itibaren gel isimlerini, öğrenmelerini, anlamalarını desteklemek için onlara zenginleştirilmiş bir öğrenme ortamı sunmak gerekir. Bu ortamı sunarken yararlanılabilecek en temel araçlardan biri de gerek sözlü gerekse yazılı çocuk edebiyatı ürünleridir.
Çocuk edebiyatı ürünlerinin neler olduğuna bakıldığında, tekerlemeler, ninniler, bilmeceler, masalar, öykü-hikâye ve romanlar, fabl-efsane ve destanlar, fıkralar, biyografi-anı ve gezi yazıları, günlükler, şiirler, çocuk oyunları, çocuk gazete ve dergileri, resimli kitaplar, bilimsel buluş ve doğa olaylarını anlatan kitaplar karsımıza çıkmaktadır. Çocuk edebiyatından bahsetmeden önce edebiyatın tanımı incelersek, Türk Dil Kurumu (TDK) edebiyatı; düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatı, yazın olarak tanımlamaktadır.
Günümüz eğitim anlayışında oldukça önemli bir yeri olan edebiyat etkinlikleri, çocukları eğlendirirken eğitmesi özelliğiyle ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle edebiyat ürünlerinin küçüklerin hayatında büyüklere nazaran daha fazla yer tuttuğu bir gerçektir. Bakıldığında hepsi birer edebî tür olan masallar, bilmeceler, tekerlemeler, şiirler, hikâyelerin çocuğun hayatında oldukça önemli bir yeri vardır. Çocuk edebiyatı ürünleri çocukları tüm gelişim alanlarını destekleyerek onları hayata hazırlamayı hedefler.
Bu doğrultuda edebiyat ürünlerinin hedefleri;
• Çocukların güven, sevgi, sevilme, sevme, öğrenme, bir gruba ait olma, oyun, değişiklik ve
estetiklik gibi ruhsal ihtiyaçlarını karşılamak,
• Çocukların alıcı dil, ifade edici dil, bilişsel, sosyal duygusal ve kişilik gelişimlerine katkıda
bulunmak,
• Çocukların kazanmış oldukları dil becerileri ile dinleme, anlama, okuma, yazma ve kendini ifade etme yeteneklerini geliştirmek,
• Çocukların kendi kişiliklerini tanımalarını sağlayarak değerli bir varlık olduklarını hissettirmek,
• Çocukları yaşam gerçeklerine hazırlayarak, sorunlarla baş etme becerilerini geliştirmek,
• Çocukların içinde bulundukları kendi kültürlerini ve başka kültürlerin özelliklerini tanımalarını ve anlamalarını sağlamak,
• Çocuğa ilk kitap sevgisi aşılayarak, çocukların ilgi duyduklarını alanları keşfetmelerini ve
kitabı bir bilgi kaynağı olarak kullanmalarını sağlamak,
• Çocukların eleştiri yeteneğini geliştirmek.
